1940’lı yılların başlarında Pertev Naili Boratav, Abidin Dino ve Arif Dino gibi sol eğilimli sanatçı ve yazarlarla ilişki kurdu; 17 yaşındayken siyasi nedenlerle ilk kez tutuklandı.
1943’te bir folklor derlemesi olan ilk kitabı Ağıtlar’ı yayımladı. Askerliğini yaptıktan sonra 1946 yılında gittiği İstanbul’da Fransızlara ait Havagazı Şirketi’nde gaz kontrol memuru olarak çalıştı. 1948’de Kadirli’ye döndü, bir süre yine çeltik tarlalarında kontrolörlük, daha sonra arzuhalcilik yaptı. 1950’de Komünizm propagandası yaptığı iddiasıyla tutuklanan Yaşar Kemal, Kozan cezaevinde yattı.
1951’de salıverildikten sonra İstanbul’a giden Yaşar Kemal, 1951-1963 yılları arasında Cumhuriyet gazetesinde kendi imzası ile fıkra ve röportaj yazarı olarak çalıştı. Bu arada 1952’de ilk öykü kitabı Sarı Sıcak’ı, 1955’te ise bugüne dek kırktan fazla dile çevrilen romanı İnce Memed’i yayımladı. 1962’de girdiği Türkiye İşçi Partisi’nde genel yönetim kurulu üyeliği, merkez yürütme kurulu üyeliği görevlerinde bulundu. Yazıları ve siyasi etkinlikleri dolayısıyla birçok kez kovuşturmaya uğradı. 1967’de haftalık siyasi dergi Ant’ın kurucuları arasında yer aldı. 1973 yılında Türkiye Yazarlar Sendikası’nın kuruluşuna katıldı ve 1974-1975 arasında ilk genel başkanlığını üstlendi. 1988’de kurulan PEN Yazarlar Derneği’nin de ilk başkanı oldu. 1995’te Der Spiegel’deki bir yazısı nedeniyle İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde yargılandı, aklandı. Aynı yıl bu kez Index on Censorhip’teki yazısı nedeniyle 1 yıl 8 ay hapis cezasına mahkûm edildiyse de cezası ertelendi.
Şaşırtıcı imgelemi, insan ruhunun derinliklerini kavrayışı, anlatımının şiirselliğiyle yalnızca Türk romanının değil dünya edebiyatının da önde gelen isimlerinden biri olan Yaşar Kemal’in eserleri 40'tan fazla dile çevrilmiştir. Yaşar Kemal, Türkiye’de aldığı çok sayıda ödülün yanı sıra yurtdışında aralarında Uluslararası Cino del Duca ödülü, Légion d’Honneur nişanı Commandeur payesi, Fransız Kültür Bakanlığı Commandeur des Arts et des Lettres nişanı, Premi Internacional Catalunya, Fransa Cumhuriyeti tarafından Légion d’Honneur Grand Officier rütbesi, Alman Kitapçılar Birliği Frankfurt Kitap Fuarı Barış Ödülü’nün de bulunduğu 20'den fazla ödül ve 2 tanesi yurtdışında 5 tanesi Türkiye’de olmak üzere, 7 fahri doktorluk payesi aldı.
Yaşar Kemal Eserleri - Kitapları
Öyküleri
1952 Sarı Sıcak
1975 Bütün Hikâyeler
Romanları
1955 İnce Memed
1955 Teneke
1960 Orta Direk
1963 Yer Demir Gök Bakır
1968 Ölmez Otu
1974 Akçasazın Ağaları / Demirciler Çarşısı Cinayeti
1975 Akçasazın Ağaları / Yusufcuk Yusuf
1976 Yılanı Öldürseler
1976 Al Gözüm Seyreyle Salih
1978 Allahın Askerleri
1978 Kuşlar da Gitti
1978 Deniz Küstü
1982 Hüyükteki Nar Ağacı
1980 Yağmurcuk Kuşu / Kimsecik I
1985 Kale Kapısı / Kimsecik II
1991 Kanın Sesi / Kimsecik III
1997 Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana
2002 Karıncanın Su İçtiği
2002 Tanyeri Horozları
2012 Çıplak Deniz Çıplak Ada
Şiir
2010 Bugünlerde Bahar İndi
Destansı Roman
1967 Üç Anadolu Efsanesi
1970 Ağrıdağı Efsanesi
1971 Binboğalar Efsanesi
1972 Çakırcalı Efe
Röportaj
1955 Yanan Ormanlarda 50 Gün
1955 Çukurova Yana Yana
1957 Peribacaları
1971 Bu Diyar Baştan Başa
1974 Bir Bulut Kaynıyor
2011 Röportaj Yazarlığında 60 Yıl
Deneme-Derleme
1943 Ağıtlar
1961 Taş Çatlasa
1974 Baldaki Tuz
Gökyüzü Mavi Kaldı (Sabahattin Eyüboğlu ile)
1980 Ağacın Çürüğü: Yazılar-Konuşmalar (der. Alpay Kabacalı)
1985 Yayımlanmamış 10 Ağıt
1995 Ustadır Arı
1995 Zulmün Artsın
1997 Sarı Defterdekiler: Folklor Derlemeleri (haz. Alpay Kabacalı)
2009 Binbir Çiçekli Bahçe
2012 Bu Bir Çağrıdır
Çocuk Romanı
1977 Filler Sultanı ile Kırmızı Sakallı Topal Karınca
Yaşar Kemal Ödülleri
1955 Gazeteciler Cemiyeti Başarı Armağanı (Dünyanın En Büyük Çiftliğinde Yedi Gün)
1956 Varlık Roman Armağanı (İnce Memed)
1966 İlhan İskender Armağanı (Teneke’den aynı adla uyarlanan oyunu)
1966 Uluslararası Nancy Tiyatro Festivali Birincilik Ödülü
1974 Madaralı Roman Armağanı (Demirciler Çarşısı Cinayeti)
1977 Fransa Eleştirmenler Sendikası En İyi Yabancı Roman Ödülü (Yer Demir Gök Bakır)
1978 Fransa'da En İyi Yabancı Kitap Ödülü (Ölmez Otu)
1979 Fransa “Büyük Jüri” En İyi Kitap Ödülü (Binboğalar Efsanesi)
1982 Uluslararası Cino Del Duca Ödülü
1984 Fransız Legion d’Honneur Ödülü Commandeur payesi
1984 TÜYAP Kitap Fuarı Halk Ödülü
1985 Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü
1986 Orhan Kemal Roman Ödülü (Kale Kapısı)
1988 TÜYAP Kitap Fuarı Halk Ödülü
1988 Fransa Kültür Bakanlığı Commandeur des Arts et des Lettres Nişanı
1991 Fransa Strasbourg Üniversitesi Onur Doktorası
1992 11. TÜYAP Kitap Fuarı Onur Yazarı
1992 Antalya Akdeniz Üniversitesi Onur Doktorası
1993 Kültür Bakanlığı Büyük Ödülü
1994 Mülkiyeliler Birliği Rüştü Koray Armağanı
1995 Morgenavissen Jylaand-Pösten Ödülü (Danimarka)
1996 Türkiye Yayıncılar Birliği Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü
1996 Kanın Sesi ile Akdeniz Yabancı Kitap Ödülü (Perpignan, Fransa)
1996 VIII Katalunya Uluslararası Ödülü (Barcelona, İspanya)
1996 Lillian Hellman/Dashiell Hammett Baskıya Karşı Cesaret Ödülü, İnsan Hakları İhlallerini İzleme Örgütü (New York)
1997 Toplu eserleri için Premio Internazionale Nonino Ödülü, İtalya
1997 Kenne Vakfı Düşünce ve Söz Özgürlüğü Ödülü (Uppsala, İsveç)
1997 Norveç Yazarlar Birliği ödülü, Wole Soyinka ile ortak
1997 Frankfurt Kitap Fuarı Alman Yayıncalar Birliği Ödülü
1998 Frei Üniversitesi Berlin Fahri Doktora
1998 Bordeaux Yayıncılar Birliği Yabancı Edebiyat Ödülü
2002 Bilkent Üniversitesi Fahri Doktora
2003 Z. Homerus Şiir Ödülü
2003 Savanos Ödülü (Selanik)
2003 Türkiye Yayıncılar Birliği Yayıncılık Emek Ödülü.
2008 Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük ödülü
2011 Légion d'honneur
2013 Krikor Naregatsi Nişanı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder