Memduh Ün, 14 Mart 1920 yılında İstanbul’da doğdu. Türkiye’nin tarihi sınavı olan Kurtuluş Savaşı yıllarında çocukluğu geçen Ün, bu zorlu dönemde mücadele dolu günler geçirdi. Vefa Lisesi’nde öğrenim görürken ailesine yardım etmek zorunda olduğu için birçok farklı işte çalışmak zorunda kalmıştı.
Memduh Ün, maddi yetersizlikler nedeniyle üniversite hayaline veda etmek üzereyken, fakülte yurdu tarafından kabul edilince tıp eğitimine başladı. Ancak futbola olan düşkünlüğüyle tanınan Memduh Ün, dersleriyle yeterince ilgilenmiyordu.
Durum böyle olunca tıp fakültesindeki eğitimini üçüncü sınıfta 1943 yılında noktalayan Memduh Ün, profesyonel olarak futbol oynamaya başlamıştı. Beşiktaş forması giyiyordu ve takımının şampiyonluk kazanmasında büyük rolü olmuştu.
Memduh Ün, 1946 yılında yedek subay olarak Adana’da yaptığı askerliğinden sonra İstanbul’a döndü. 1947 senesinde elektrik idaresinde memur olarak çalışmaya başladı. Türkiye’deki sinema sektörü, finansal koşullar nedeniyle pek parlak durumda değildi. Senede 10 filmin ancak çekilebildiği bu dönemde, Hürrem Erman’ın Damga isimli filminde oynamak üzere bir aktör aranıyordu. Şehir tiyatrolarındaki aktörler oldukça yüksek ücretler talep ettikleri için bu rol, jön tipine uygunluğu sebebiyle Memduh Ün'e verildi.
Oyuncu olarak sinemaya adım attığında memur olduğu için Turhan Ün takma adını kullanan Ün, prodüktörlük yapıyor ve senaryo yazıyordu. 1951 yılında Arşavir Alyanak'la birlikte Yakut Film Şirketi’ni kuran Ün, 1955’te ilk filmi için kamera arkasındaydı: Yetim Yavrular. Muhterem Nur ve Eşref Kolçak gibi dönemin önemli isimleriyle çalıştığı bu filmiyle adından söz ettiren Ün, 60’lı yıllara kadar birçok başarılı yapıma imza attı. Melodram ve polisiye türünde Türk sinemasının en iyi örneklerini veren yönetmen, en verimli yıllarını yaşıyordu. O dönem yaptığı filmlerle birçok yönetmene ilham vermişti ve sinemanın gelişimi için oldukça önemli bir isim olmuştu.
1960 yılında Ölüm Peşimizde isimli filmi için Fatma Girik ile çalışan Memduh Ün, aktrise aşık oldu ve ikilinin uzun soluklu birliktelikleri başladı. Bir yıl sonra ise Türk Filmleri Yarışması’nda Kırık Çanaklar isimli filmiyle En İyi Yönetmen ödülünün sahibi oldu. Başarılarını pekiştiren diğer bir ödül de 1966’da geldi. 3. Antalya Film Şenliği’nde Namusum İçin isimli filmiyle ikinci kez En İyi Yönetmen ödülünü kazanıyordu. Ün, yönetmenlik, senaristlik ve yapımcılık dışında oyuncu olarak da birçok farklı filmde rol alıyordu. 70’li yıllarda yapımcılığa ağırlık vermeye başlayan yönetmen, deneyimli bir isim olmuştu ve Uğur ismindeki kendi film şirketiyle çalışmalarına devam ediyordu. Halit Refiğ, Feyzi Tuna, Ülkü Erakalın ve Tunç Başaran gibi önemli ustaları da yetiştirmiş olan Ün, hem çektiği filmler hem de Türk sinemasına olan katkılarıyla önemli bir kariyerin sahibi oldu.
Memduh Ün, 1990 yılında çektiği Bütün Kapılar Kapalıydı isimli filmiyle Antalya Film Festivali kapsamında en iyi kurgu dalında aldığı ödülle birlikte jüri özel ödülünün de sahibi oldu.
1998 yılında Antalya Film Festivali’nde yaşam boyu onur ödülünü kazanan usta yönetmen, uzunca bir süre film çekmedi. Tunç Başaran’ın, Ülkü Tamer’in bir hikayesinden yola çıkarak geliştirdiği ''Büyülü Fener'' ve ''Sinema Bir Mucizedir'' filmleriyle sinemaya geri dönen yönetmen, sağlık sorunları nedeniyle filmlere devam edemedi.
Memduh Ün ,1994 yılından 2009 yılına kadar 15 yıl Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde uygulamalı montaj dersleri vermiştir.
Memduh Ün, 1949’da Cahide Şen ile evlendi. 2 çocuk sahibi olan Memduh Ün, boşanmadı ancak 1958 yılından bu yana Fatma Girik ile birliktedir.
Filmografisi
2005 Sinema Bir Mucizedir, Oyuncu - Yönetmen
1995 Yer Çekimli Aşklar, Yönetmen
1993 Zıkkımın Kökü, Yönetmen - Senarist
1989 Zehir Hafiye, Yapımcı
1988 Bıçkın, Yapımcı
1988 Öğretmen, Yapımcı
1987 Kiracı, Yapımcı
1986 Deli Deli Küpeli, Yapımcı
1986 Vazife Uğruna
1985 Gurbetçi Şaban, Yapımcı
1985 Katma Değer Şaban, Yapımcı
1985 Kahreden Gençlik
1984 Kanlı Nigar, Yönetmen, Yapımcı
1984 Ortadirek Şaban, Yapımcı - Oyuncu
1984 Postacı, Yönetmen - Yapımcı
1984 Ömrümün Tek Gecesi, Yapımcı
1983 Çarıklı Milyoner, Oyuncu
1983 Kılıbık, Yapımcı
1982 Yürek Yarası, Senarist - Yapımcı
1982 Doktor Civanım, Senarist - Yapımcı
1980 Gol Kralı, Yapımcı
1980 Devlet Kuşu, Yönetmen - Yapımcı
1980 Zübük
1979 İstanbul , Yapımcı
1979 Bekçiler Kralı
1979 Vah Başımıza Gelenler
1979 Köşe Kapmaca,
1979 Umudumuz Şaban, Yapımcı
1978 Cevriyem, Yönetmen
1978 Gelincik, Yapımcı
1978 Yaşam Kavgası, Yapımcı
1977 Ana Ocağı, Yapımcı
1977 Akrep Yuvası, Yapımcı - Oyuncu
1977 Cemil Dönüyor
1977 Yıkılmayan Adam
1977 Hakanlar Çarpışıyor, Yapımcı
1976 Delicesine
1976 Taksi Şoförü, Yapımcı
1976 Hasip ile Nasip, Yapımcı
1976 Darbe, Oyuncu
1976 Korkusuz Cengaver, Yapımcı
1975 Kılıç Aslan, Yapımcı
1974 Battal Gazi'nin Oğlu, Yapımcı
1974 Önce Vatan, Yapımcı
1973 Ezo Gelin, Yapımcı
1973 Savulun Battal Gazi geliyor, Yapımcı
1973 Gönülden Yaralılar, Yönetmen - Yapımcı
1973 Yanaşma, Yapımcı
1972 Leyla İle Mecnun, Yapımcı
1972 Battal Gazi'nin İntikamı, Yapımcı
1972 Murat ile Nazlı, Yönetmen - Yapımcı
1972 Çöl Kartalı, Yapımcı
1971 Umutsuzlar, Oyuncu
1971 Kerem İle Aslı, Yapımcı
1971 Üç Arkadaş, Yönetmen, Senarist - Yapımcı -Oyuncu
1971 Battal Gazi Destanı, Yapımcı
1971 Satın Alınan Koca, Senarist - Yapımcı
1970 Dağların Kartalı, Yapımcı
1970 Meçhul Kadın, Yapımcı
1969 Büyük Yemin, Yönetmen - Yapımcı
1969 İnsanlar Yaşadıkça, Yönetmen, Oyuncu
1969 Vatan ve Namık Kemal, Yapımcı - Görüntü Yönetmeni
1968 İlk ve Son, Yönetmen, Senarist - Yapımcı
1968 Köroğlu, Yapımcı
1965 Canım Sana Feda, Yapımcı
1965 Kırık Hayatlar, Yapımcı - Oyuncu
1965 Veda Busesi
1964 İstanbul'un Kızları
1963 Çapkın Kız, Yönetmen - Yapımcı
1962 Ayşecik Yavru Melek
1960 Ölüm Perdesi
1960 Namus Uğruna
1960 Ölüm Peşimizde
1960 Ayşecik, Yönetmen
1960 Kırık Çanaklar, Yönetmen
1958 Üç Arkadaş, Yönetmen - Senarist
1957 Zeynebin Aşkı / Güllü Fatma, Oyuncu - Yönetmen
1957 Yetim Ömer, Oyuncu Yönetmen
1956 Zeynep'ın İntikamı, Yönetmen
1956 Piç / Kahpe Dünya, Yönetmen
1956 Ana Hasreti, Oyuncu - Yönetmen
1955 Düşman Aşıklar, Yönetmen
1955 Öp Babanın Elini, Oyuncu - Yönetmen
1955 Yetim Yavrular, Oyuncu - Yönetmen
1955 Günahkar Baba
1954 Yaban Kız
1953 Uç Baba Torik
1953 Aşk Izdırabtır
1952 Onu Ben Öldürdüm
1951 Hayat Acıları / Gülnaz
1949 Karadeniz Postası
1948 Damga
Memduh Ün, maddi yetersizlikler nedeniyle üniversite hayaline veda etmek üzereyken, fakülte yurdu tarafından kabul edilince tıp eğitimine başladı. Ancak futbola olan düşkünlüğüyle tanınan Memduh Ün, dersleriyle yeterince ilgilenmiyordu.
Durum böyle olunca tıp fakültesindeki eğitimini üçüncü sınıfta 1943 yılında noktalayan Memduh Ün, profesyonel olarak futbol oynamaya başlamıştı. Beşiktaş forması giyiyordu ve takımının şampiyonluk kazanmasında büyük rolü olmuştu.
Memduh Ün, 1946 yılında yedek subay olarak Adana’da yaptığı askerliğinden sonra İstanbul’a döndü. 1947 senesinde elektrik idaresinde memur olarak çalışmaya başladı. Türkiye’deki sinema sektörü, finansal koşullar nedeniyle pek parlak durumda değildi. Senede 10 filmin ancak çekilebildiği bu dönemde, Hürrem Erman’ın Damga isimli filminde oynamak üzere bir aktör aranıyordu. Şehir tiyatrolarındaki aktörler oldukça yüksek ücretler talep ettikleri için bu rol, jön tipine uygunluğu sebebiyle Memduh Ün'e verildi.
Oyuncu olarak sinemaya adım attığında memur olduğu için Turhan Ün takma adını kullanan Ün, prodüktörlük yapıyor ve senaryo yazıyordu. 1951 yılında Arşavir Alyanak'la birlikte Yakut Film Şirketi’ni kuran Ün, 1955’te ilk filmi için kamera arkasındaydı: Yetim Yavrular. Muhterem Nur ve Eşref Kolçak gibi dönemin önemli isimleriyle çalıştığı bu filmiyle adından söz ettiren Ün, 60’lı yıllara kadar birçok başarılı yapıma imza attı. Melodram ve polisiye türünde Türk sinemasının en iyi örneklerini veren yönetmen, en verimli yıllarını yaşıyordu. O dönem yaptığı filmlerle birçok yönetmene ilham vermişti ve sinemanın gelişimi için oldukça önemli bir isim olmuştu.
1960 yılında Ölüm Peşimizde isimli filmi için Fatma Girik ile çalışan Memduh Ün, aktrise aşık oldu ve ikilinin uzun soluklu birliktelikleri başladı. Bir yıl sonra ise Türk Filmleri Yarışması’nda Kırık Çanaklar isimli filmiyle En İyi Yönetmen ödülünün sahibi oldu. Başarılarını pekiştiren diğer bir ödül de 1966’da geldi. 3. Antalya Film Şenliği’nde Namusum İçin isimli filmiyle ikinci kez En İyi Yönetmen ödülünü kazanıyordu. Ün, yönetmenlik, senaristlik ve yapımcılık dışında oyuncu olarak da birçok farklı filmde rol alıyordu. 70’li yıllarda yapımcılığa ağırlık vermeye başlayan yönetmen, deneyimli bir isim olmuştu ve Uğur ismindeki kendi film şirketiyle çalışmalarına devam ediyordu. Halit Refiğ, Feyzi Tuna, Ülkü Erakalın ve Tunç Başaran gibi önemli ustaları da yetiştirmiş olan Ün, hem çektiği filmler hem de Türk sinemasına olan katkılarıyla önemli bir kariyerin sahibi oldu.
Memduh Ün, 1990 yılında çektiği Bütün Kapılar Kapalıydı isimli filmiyle Antalya Film Festivali kapsamında en iyi kurgu dalında aldığı ödülle birlikte jüri özel ödülünün de sahibi oldu.
1998 yılında Antalya Film Festivali’nde yaşam boyu onur ödülünü kazanan usta yönetmen, uzunca bir süre film çekmedi. Tunç Başaran’ın, Ülkü Tamer’in bir hikayesinden yola çıkarak geliştirdiği ''Büyülü Fener'' ve ''Sinema Bir Mucizedir'' filmleriyle sinemaya geri dönen yönetmen, sağlık sorunları nedeniyle filmlere devam edemedi.
Memduh Ün ,1994 yılından 2009 yılına kadar 15 yıl Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde uygulamalı montaj dersleri vermiştir.
Memduh Ün, 1949’da Cahide Şen ile evlendi. 2 çocuk sahibi olan Memduh Ün, boşanmadı ancak 1958 yılından bu yana Fatma Girik ile birliktedir.
Filmografisi
2005 Sinema Bir Mucizedir, Oyuncu - Yönetmen
1995 Yer Çekimli Aşklar, Yönetmen
1993 Zıkkımın Kökü, Yönetmen - Senarist
1989 Zehir Hafiye, Yapımcı
1988 Bıçkın, Yapımcı
1988 Öğretmen, Yapımcı
1987 Kiracı, Yapımcı
1986 Deli Deli Küpeli, Yapımcı
1986 Vazife Uğruna
1985 Gurbetçi Şaban, Yapımcı
1985 Katma Değer Şaban, Yapımcı
1985 Kahreden Gençlik
1984 Kanlı Nigar, Yönetmen, Yapımcı
1984 Ortadirek Şaban, Yapımcı - Oyuncu
1984 Postacı, Yönetmen - Yapımcı
1984 Ömrümün Tek Gecesi, Yapımcı
1983 Çarıklı Milyoner, Oyuncu
1983 Kılıbık, Yapımcı
1982 Yürek Yarası, Senarist - Yapımcı
1982 Doktor Civanım, Senarist - Yapımcı
1980 Gol Kralı, Yapımcı
1980 Devlet Kuşu, Yönetmen - Yapımcı
1980 Zübük
1979 İstanbul , Yapımcı
1979 Bekçiler Kralı
1979 Vah Başımıza Gelenler
1979 Köşe Kapmaca,
1979 Umudumuz Şaban, Yapımcı
1978 Cevriyem, Yönetmen
1978 Gelincik, Yapımcı
1978 Yaşam Kavgası, Yapımcı
1977 Ana Ocağı, Yapımcı
1977 Akrep Yuvası, Yapımcı - Oyuncu
1977 Cemil Dönüyor
1977 Yıkılmayan Adam
1977 Hakanlar Çarpışıyor, Yapımcı
1976 Delicesine
1976 Taksi Şoförü, Yapımcı
1976 Hasip ile Nasip, Yapımcı
1976 Darbe, Oyuncu
1976 Korkusuz Cengaver, Yapımcı
1975 Kılıç Aslan, Yapımcı
1974 Battal Gazi'nin Oğlu, Yapımcı
1974 Önce Vatan, Yapımcı
1973 Ezo Gelin, Yapımcı
1973 Savulun Battal Gazi geliyor, Yapımcı
1973 Gönülden Yaralılar, Yönetmen - Yapımcı
1973 Yanaşma, Yapımcı
1972 Leyla İle Mecnun, Yapımcı
1972 Battal Gazi'nin İntikamı, Yapımcı
1972 Murat ile Nazlı, Yönetmen - Yapımcı
1972 Çöl Kartalı, Yapımcı
1971 Umutsuzlar, Oyuncu
1971 Kerem İle Aslı, Yapımcı
1971 Üç Arkadaş, Yönetmen, Senarist - Yapımcı -Oyuncu
1971 Battal Gazi Destanı, Yapımcı
1971 Satın Alınan Koca, Senarist - Yapımcı
1970 Dağların Kartalı, Yapımcı
1970 Meçhul Kadın, Yapımcı
1969 Büyük Yemin, Yönetmen - Yapımcı
1969 İnsanlar Yaşadıkça, Yönetmen, Oyuncu
1969 Vatan ve Namık Kemal, Yapımcı - Görüntü Yönetmeni
1968 İlk ve Son, Yönetmen, Senarist - Yapımcı
1968 Köroğlu, Yapımcı
1965 Canım Sana Feda, Yapımcı
1965 Kırık Hayatlar, Yapımcı - Oyuncu
1965 Veda Busesi
1964 İstanbul'un Kızları
1963 Çapkın Kız, Yönetmen - Yapımcı
1962 Ayşecik Yavru Melek
1960 Ölüm Perdesi
1960 Namus Uğruna
1960 Ölüm Peşimizde
1960 Ayşecik, Yönetmen
1960 Kırık Çanaklar, Yönetmen
1958 Üç Arkadaş, Yönetmen - Senarist
1957 Zeynebin Aşkı / Güllü Fatma, Oyuncu - Yönetmen
1957 Yetim Ömer, Oyuncu Yönetmen
1956 Zeynep'ın İntikamı, Yönetmen
1956 Piç / Kahpe Dünya, Yönetmen
1956 Ana Hasreti, Oyuncu - Yönetmen
1955 Düşman Aşıklar, Yönetmen
1955 Öp Babanın Elini, Oyuncu - Yönetmen
1955 Yetim Yavrular, Oyuncu - Yönetmen
1955 Günahkar Baba
1954 Yaban Kız
1953 Uç Baba Torik
1953 Aşk Izdırabtır
1952 Onu Ben Öldürdüm
1951 Hayat Acıları / Gülnaz
1949 Karadeniz Postası
1948 Damga
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder