Zeki Ökten Kimdir? Biyografisi

Zeki Ökten, 4 Ağustos 1941 yılında İstanbul'da doğdu. Haydarpaşa Lisesi'de okuduğu yıllarda tiyatro ile ilgili çalışmalarına başladı. 1961 yılında Nişan Hançer'in yönetmenliğini yaptığı "Acı Zeytin" adlı filmle sinema dünyasına adım attı. Ömer Lütfi Akad, Halit Refiğ, Memduh Ün ve Atıf Yılmaz gibi Yeşilçam'ın ünlü yönetmenlerinin yanında çalıştı. 1963 yılında ilk filmi "Ölüm Pazarı"nı çekti. Bu film ile beklediği başarıyı elde edemeyince asistanlığa geri döndü.

Zeki Ökten, 9 yıl boyunca asistanlığa devam ettikten sonra 1972'de "Kadın Yapar", ardından da 1973'de "Bir Demet Menekşe" ile dikkatleri üstüne çekmeyi başardı. Selim İleri'nin senaryosunu yazdığı film, bir aşk hikayesi üzerinden toplumsal bakış açısını dile getirmekteydi. Zeki Ökten'nin sinemaya bakış tarzı bu film ile kendini gösterdi.

Osman Seden, Ömer Lütfü Akad, Metin Erksan, Memduh Ün, Halit Refiğ ve Atıf Yılmaz'ın kuşağından sonra gelen ikinci yeni kuşak sinemacılar arasında yerini aldı. Askerin Dönüşü(1974), Sürü(1978), Düşman(1979) adlı filmlerinde gerçekçi üslubunu korurken, Hanzo(1975), Kapıcılar Kralı(1976), Çöpçüler Kralı(1977) ve Faize Hücum(1982) gibi filmleriyse toplumsal sorunları komedi ile vermeyi başarmıştır.

Kemal Sunal ile çalıştığı "Kapıcılar Kralı", "Çöpçüler Kralı", "Düttürü Dünya" gibi filmleri komedi olarak görülse de altında toplumsal gerçekler bulunmaktadır. O dönem ki sosyal yaşama tepkiler ve eleştiriler içermektedir. Özellikle "Kapıcılar Kralı" ve "Çöpçüler Kralı" ile belli bir sınıf üzerinden Türkiye'nin o dönem ki gerçekleri verilmiştir. 14. Antalya Film Şenliği'nde "Kapıcılar Kralı" adlı filmi ile "En İyi Yönetmen" ödülünü kazandı.

Zeki Ökten, 1978 yılında senaryosunu Yılmaz Güney'in yazdığı Türk Sineması'nın başyapıtlarından olan "Sürü" adlı filmi çekti. Bu film uluslararası başarılara imza atarak 11 tane ödül aldı. 1979'da Locarno Film Festivali ve 1980'de 10. Uluslararası Antwerp Film Festivali'nde "En İyi Film" ödülü de bunlar arasındadır.

Ardından yine Yılmaz Güney ile birlikte çalıştığı "Düşman"ı çekti. Bu film de yurt dışında ilgi gördü. Bu filmin ardından 1982 yılında başrolünde Genco Erkal'ın yer aldığı "Faize Hücüm" geldi. Bu film ile Antalya Film Festivali'nde "En İyi Film" ve "En İyi Yönetmen" ödüllerini aldı.

Bu filmi "Pehlivan"(1984), "Ses"(1986) ve "Düttürü Dünya"(1988) izledi. "Pehlivan" adlı film ile uluslararası birçok ödülün yanı sıra,İstanbul Film Festivali'nde "Üstün Başarı" ödülü aldı. "Düttürü Dünya" adlı filmden sonra sinemaya bir süre ara verdi.

Zeki Ökten, 1993 yılında Kemal Sunal ile çektiği televizyon dizisi "Saygılar Bizden"i yaptı. 1995 yılında ise Kültür Bakanlığı ve Efes Pilsen'nin katkılarıyla Yusuf Kurçeli, Ömer Kavur, İrfan Tözüm ve Erden Kıral ile birlikte bağımsız 5 kısa sevgi ve hoşgörü öyküsünden oluşan "Aşk Üzerine Söylenmiş Herşey" adlı çalışmada yer aldı.

Ardından 1999 yılında Metin Akpınar, Zeki Alasya, Yıldız Kenter, Eşref Kolçak gibi büyük oyuncuların yer aldığı "Güle Güle" adlı filmi çekti. Film Almanya ve Fransa'da gösterime girmiş, birçok yurt içi ve yurt dışı festivallere davet edilmişti. Bunun yanı sıra 37. Altın Portakal Film Festivali'nde "En İyi Film" ve "En İyi Senaryo" ödüllerini almıştı.

Zeki Ökten, bu filmlerin ardından 2003 yılında başrollerini; Tarık Akan ve Okan Bayülgen'nin paylaştığı "Gülüm" ;2006 yılında ise Cüneyt Türel, Yaman Tarcan, Bülent Kayabaş ve Nilgün Belgün'nün rol aldığı "Çinliler Geliyor" adlı filmleri yönetti.

Zeki Ökten, 19 Aralık 2009 tarihinde İstanbul'da kalp ve damar hastalığı şikayetiyle acil olarak yattığı hastanede geçirdiği operasyondan sonra vefat etti.

Filmografisi

1963 Ölüm Pazarı
1972 Kadın Yapar
1972 Kırık Hayat
1973 Ağrı Dağı'nın Gazabı
1973 Bir Demet Menekşe
1973 Bitirim Kadeşler
1973 Bitirimler Sosyetede
1973 Vurgun
1974 Askerin Dönüşü
1974 Boşver Arkadaş
1974 Hasret
1975 Hanzo
1975 Kaynanalar (Aynı zamanda senarist)
1975 Pisi Pisi (Aynı zamanda senarist)
1975 Şaşkın Damat
1976 Kapıcılar Kralı Altın Portakal, En İyi Yönetmen
1976 Ne Umduk Ne Bulduk
1977 Çöpçüler Kralı
1977 Sevgili Dayım
1978 Sürü Locarno Film Festivali, Altın Leopar, BFI, Sutherland Trophy, OCIC
1979 Düşman (Aynı zamanda kurgucu) OCIC
1982 Faize Hücum (Aynı zamanda yapımcı) Altın Portakal, En İyi Yönetmen
1983 Derman - Şerif Gören'le birlikte
1984 Pehlivan
1984 Firar - Şerif Gören'le birlikte
1985 Kurbağalar - Şerif Gören'le birlikte
1986 Kan - Şerif Gören'le birlikte
1986 Ses
1986 Davacı
1987 Yoksul
1988 Düttürü Dünya
1992 Saygılar Bizden
1995 Hep Aynı (Kısa Film) (Always The Same) Kısa Film
1995 Aşk Üzerine Söylenmemiş Her şey
1999 Güle Güle Altın Portakal, En İyi Film
2002 Gülüm (My Rose)
2006 Çinliler Geliyor

Zeki Ökten Ödülleri

2006 Sinema Yazarları Derneği Ödülleri - Onur Ödülü
1976 Altın Portakal, En İyi Yönetmen - Kapıcılar Kralı
1978 Locarno Film Festivali - Altın Leopar - Sürü
1978 Sutherland Trophy - BFI - Sürü
1978 OCIC - Sürü
1979 OCIC - Düşman
1982 Altın Portakal - En İyi Yönetmen - Faize Hücum
1999 Altın Portakal - En İyi Film - Güle Güle